Openbare orde en veiligheid | Het Covid-19 virus heeft gezorgd en zorgt nog steeds voor grote druk op onze capaciteit. De vertaling van de landelijke maatregelen naar lokaal niveau verloopt nog steeds naar tevredenheid, maar blijft onze aandacht vragen. De resterende capaciteit hebben we ingezet daar waar dit het hardst nodig was. Ondanks Corona zijn alle werkzaamheden gecontinueerd. Borgen van de gemeentelijke crisisorganisatie, bestuurlijke advisering met bijbehorende overleggen, en bijdragen aan verbeteringen, oefeningen en trainingen. Onze werkzaamheden en activiteiten zijn beheersmatig en gericht op het continueren van de huidige standaard. In het kader van de Corona crisis is de lokale crisisorganisatie operationeel.
Ondanks de bijzondere context omtrent de jaarwisseling betreffende maatregelen omtrent het Covid-19 virus en het landelijk vuurwerkverbod, is de jaarwisseling rustig en goed verlopen.
Economische ontwikkeling | De coronacrisis heeft de ondernemers van de gemeente Gennep hard geraakt. Zo hebben de centrumondernemers als gevolg van de coronamaatregelen zowel in 2020 maar ook in 2021 hun prioriteiten bij moeten stellen. Waar voorheen onder andere aandacht bestond voor investeringen in het esthetisch karakter van het eigen vastgoed, kwam de nadruk nu te liggen op het overleven en de bedrijfscontinuïteit. Dit merkten we ook in het type vragen die gesteld werden door de ondernemers aan de centrummanager. Deze heeft zich naast zijn kernactiviteiten bestaande uit de facilitering van de uitvoering van de Centrumvisie en acquisitie, ook in 2021 moeten bezigen met het doorverwijzen van ondernemers naar ons als gemeente. Acquisitie is mede hierdoor dan ook op een lager pitje komen te staan.
Bij de uitvoering van de Bedrijventerreinenvisie is in 2021 gelijk aan een jaar eerder enige vertraging ontstaan bij verschillende actiepunten waar middelen voor zijn gevraagd. Denk hierbij aan de middelen die vrijgemaakt zijn voor de inzet van een duurzaamheidsmanager, het opstellen van een plan van aanpak ten aanzien van het accountmanagement. Deze en andere actiepunten worden in samenwerking met het Parkmanagement en Duurzaam Bedrijven Overleg (in het vervolg: DBO) begin 2022 ter hand genomen.
Concreet hebben 18 ondernemers (m.n. zzp’-ers) zich in 2021 aangemeld voor ondersteuning m.b.t. heroriëntatie omdat zij door de COVID-maatregelen hard zijn geraakt. De (middel)grote ondernemingen hebben zich inmiddels aangepast aan de fluctuerende personeelsbezetting door coronabesmettingen en kampen met een kwalitatieve en kwantitatieve krapte op de arbeidsmarkt die niet was voorzien. COVID blijft een bedreiging voor economische bedrijvigheid van met name horeca- en detailhandel.
Toeristenbelasting | De inkomsten uit toeristenbelasting zijn € 508.000 lager dan begroot. Dit komt doordat het aantal overnachtingen als gevolg van de Corona maatregelen fors lager is. Ook door de sluiting van een bungalowpark in verband met een verbouwing van 1 maand is het aantal overnachtingen in 2021 lager. Bij de 2e trimesterrapportage is € 100.000 afgeraamd. Voor de misgelopen toeristenbelasting als gevolg van Corona worden we door het Rijk gecompenseerd. Verwacht was dat deze compensatie in 2021 toegekend zou worden, dit blijkt nu 2022 te worden. De omvang hiervan is nog niet bekend.
Evenementen en Kermissen | Vanwege de maatregelen gedurende het jaar hebben er nauwelijks evenementen plaatsgevonden. 4 van de 5 kermissen zijn niet doorgegaan en de Vierdaagse is wederom afgelast. Hierdoor zijn er weinig subsidies en vaste bijdragen verstrekt en liggen de kosten voor het gebruik van de elektriciteitskasten lager dan andere jaren.
Onderwijs | Vanuit het Rijk hebben scholen en gemeenten NPO-gelden ontvangen om kinderen en jongeren te helpen met de gevolgen van corona. NPO staat voor Nationaal Programma Onderwijs. De gemeente heeft verschillende partners zoals scholen, kinderopvang, welzijnsorganisatie en Biblioplus bij elkaar gebracht om samen te werken aan het aanpakken van leer- en ontwikkelingsachterstanden. Een inventarisatie heeft plaatsgevonden van wat er, aanvullend aan schoolprogramma’s, nodig is om vertragingen in te lopen en sociaal-emotioneel welbevinden te versterken. Een concreet plan wordt opgesteld. Het besteden van de middelen kan tot en met 31 juli 2023.
Sportbeleid | In 2021 heeft de gemeente de in 2020 ingezette lijn voortgezet om sportaanbieders na iedere persconferentie te informeren over voor hen relevante maatregelen. Ook heeft de wethouder hen periodiek uitgenodigd om te praten over de gevolgen voor hen en te brainstormen over bijdragen aan eventuele problemen. Verkregen extra overheidsgelden zijn ingezet om sportaanbieders de gelegenheid te bieden in gezamenlijkheid met initiatieven te komen om te werken een binding van leden en vrijwilligers. Ook is sportaanbieders met een eigen kantine een tegemoetkoming geboden voor het moeten controleren van het Corona Toegangs Bewijs. Huurkosten waar geen sportbeoefening tegenover kon staan, zijn via de exploitant van onze binnensportaccommodaties verrekend middels een landelijke compensatieregeling.
subsidies aan verenigingen/instellingen | Het college heeft in 2021 besloten om geen subsidie over 2020 terug te vorderen, indien vanwege corona een instelling/ vereniging niet in staat is geweest hun reguliere activiteiten uit te voeren, dan welde reguliere prestaties te leveren. Dit betreffen subsidies hoger dan € 2.500 die vallen binnen de subsidieregeling Ondersteunen Basisinfrastructuur sociaal domein en de subsidieregeling Muziekonderwijs. Deze subsidies worden definitief vastgesteld.
Openbare bibliotheek | In tegenstelling tot 2020 is de dienstverlening vanuit de Bibliotheek in 2021 op geen enkel moment helemaal stilgelegd. Gedurende de lange lockdown van begin januari tot eind mei is via de Afhaalbieb de uitleenfunctie in een minimale variant overeind gebleven. Leden konden in Gennep hun gereserveerde boeken aan de deur van de Bibliotheek ophalen tijdens openingstijden. Omdat veel vrijwilligers in deze fase niet inzetbaar waren (kwetsbare doelgroep 65+) hebben de Klantenadviseurs de Afhaalbieb zo ruim mogelijk toegankelijk gehouden, om voor een maximale spreiding in de toestroom te zorgen.
Vanaf eind mei tot eind november werd de volledige dienstverlening hervat, inclusief alle activiteiten, spreekuren, cursussen en lezingen. De Kenniskeuken kwam stap voor stap weer tot leven. Eind november ging Nederland echter weer op slot. De Bibliotheek was toen de enige openbare dienstverlener die door het kabinet als essentiële organisatie is open gehouden, al moesten groepsactiviteiten worden stilgelegd.
Ontwikkeling bijstandsuitkeringen | Ook in 2021 zien we ondanks de coronacrisis een lichte daling in het aantal bijstandsuitkeringen. Ook het aantal WW uitkeringen, uitbetaald door de UWV, zijn gedaald (< 28%). Deze daling komt overeen met de overige gemeenten in Limburg. In tegenstelling tot eerdere verwachtingen leeft de economie aan het eind van de coronacrisis sterk op. Het aantal vacatures blijft fors stijgen. Hierdoor neemt de spanning op de arbeidsmarkt toe, zo ook in Limburg. De arbeidsmarkt kan worden getypeerd als ‘krap’. Wij zijn gesprekken met werkgevers aangeknoopt om de werking van de arbeidsmarkt te verbeteren.
Begeleiding naar werk | Tijdens de coronacrisis is de ondersteuning van werkzoekenden en van inwoners met beschut werk, doorgegaan. Uiteraard met inachtneming van alle benodigde veiligheidsmaatregelen. Zo zijn langdurig werkzoekenden extra begeleid. Er gingen méér mensen aan het werk en ook de financiële resultaten verbeterden. Er zijn geen wachtlijsten voor beschut werk.
Armoede en schulddienstverlening | We zagen afgelopen jaar een toename in ondersteuningsvragen van gezinnen met een laag inkomen, zoals bijzondere bijstand en jeugdfondsen. Dit is niet gerelateerd aan de coronacrisis, maar een uitvloeisel van de doelstelling uit ons collegeprogramma om de toegangsdrempels voor deze voorzieningen te verlagen.
WSW | Binnen de veiligheidsvoorschriften van RIVM en Veiligheidsregio zijn de werkzaamheden in de sociale werkvoorziening doorgegaan. Er zijn geen besmettingen opgetreden. Er is extra ondersteuning ontvangen van de rijksoverheid voor coronamaatregelen. Die waren in 2021 ruimschoots toereikend. In de sociale werkvoorziening is het exploitatietekort ook in 2021 weer verder verminderd.
Tijdelijke Ondersteuning Zelfstandige Ondernemers (TOZO) | De TOZO was een van de maatregelen om ondernemers te ondersteunen tijdens de coronacrisis. De regeling betrof zelfstandig ondernemers, waaronder zzp’ers. Het voorzag in een aanvullende uitkering voor levensonderhoud als het inkomen door de coronacrisis tot onder het sociaal minimum daalt. En in een lening voor bedrijfskapitaal om liquiditeitsproblemen als gevolg van de coronacrisis op te vangen. Tozo 3 gold van oktober tot maart 2021 en Tozo 4 van april t/m september 2021. Daarna is de Tozo gesloten. Zelfstandig ondernemers die financiële ondersteuning nodig hebben kunnen thans een vereenvoudigd beroep doen op de reguliere regeling Besluit bijstandverlening zelfstandigen (Bbz).
Gemeenschapsaccommodaties | De inkomsten van onze gemeenschapsaccommodaties zijn door de coronamaatregelen behoorlijk gedaald. Er hebben immers geen activiteiten en evenementen kunnen plaatsvinden. Ook de vaste inkomsten van huurders/gebruikers zijn weggevallen. Wij hebben aan alle gemeenschapshuizen gevraagd om inzicht te geven in hun inkomsten. Op basis daarvan hebben we een compensatie uitgekeerd. Het merendeel hiervan is gedekt vanuit de rijksmiddelen die Gennep heeft gekregen voor compensatie aan gemeenschapshuizen.
Jeugdzorg/WMO | In 2021 is voor de Jeugdhulp en Wmo de hulpverlening vrijwel genormaliseerd, de hulp en ondersteuning heeft veelal fysiek plaatsgevonden binnen de RIVM richtlijnen. Waar de situatie erom vroeg is onder ander gebruikgemaakt van videobellen. Ook in 2021 zien wij voor de Wmo een verschuiving van begeleiding groep naar begeleiding individueel als nasleep van de sluiting van de dagopvangvoorzieningen.
Vanwege de versoepeling van de coronamaatregelen het afgelopen jaar is het gebruik van de regio taxi weer aangetrokken. Het vervoer is nog niet tot het oude niveau van voor Corona. De regiotaxi is ook ingezet voor het vervoeren van 65+ers naar de vaccinatielocaties.
In de regio Noord-Limburg is een omzetgarantieregeling ingevoerd. Omdat de zorg vrijwel normaal is geleverd is hier weinig tot geen gebruik van gemaakt. Momenteel loopt nog een meerkosten compensatieregeling waarbij aanbieders kosten die zij zonder de Corona crisis niet zouden hebben gemaakt, gecompenseerd krijgen. Hierbij moet worden gedacht aan onder meer beschermingsmaterialen, (tijdelijke) huisvesting vanwege afstandsregels en extra schoonmaak. Deze meerkosten worden door het Rijk gecompenseerd. Ook hiervan wordt zeer beperkt gebruik gemaakt.
jongerenwerk | Het jongerenwerk heeft binnen de geldende maatregelen diverse activiteiten georganiseerd. De meeste activiteiten waren online, maar vooral rond het voorjaar en de zomer ook diverse fysieke activiteiten. Alle activiteiten waren gericht op ontmoeting en sociaal welbevinden. De jongerenwerkers zijn ook wekelijks aanwezig geweest op het Elzendaal-college als aanspreekpunt voor jongeren en docenten.
Ruimtelijke ordening | De af te handelen werkzaamheden rondom vergunningverlening (informatieverzoek – vooroverleg – aanvraag) is in 2021 met 14% gestegen ten opzichte van 2020 waarvan in 91% van de aanvragen het daadwerkelijk komt tot het verlenen van een omgevingsvergunning. T.o.v. het begin van deze coalitieperiode heeft er een toename van ruim 46% in het aantal aanvragen plaatsgevonden.
Het opgestelde uitvoeringsprogramma 2021 op gebied van toezicht en handhaven op verleende vergunningen en periodieke controles is t.a.v. de planbare controles uitgevoerd.
DUURZAAMHEID | Ondanks de geldende coronarestricties hebben alle geplande werkzaamheden tijdens de pandemie grotendeels doorgang kunnen vinden. Soms wel in gewijzigde vorm: voor het opstellen van de transitievisie Warmte hebben bijna alle gesprekken online moeten plaatsvinden, wat waarschijnlijk zijn invloed heeft gehad op de betrokkenheid van met name inwoners. In het kader van de Regeling Reductie Energiegebruik (RRE) hebben we Stichting Buurkracht opdracht gegeven buurtteams te vormen om in de wijk met woningverduurzaming aan de slag te gaan. Doordat er geen fysieke bijeenkomsten georganiseerd konden worden, zijn er een online webinar en een masterclass georganiseerd. De opkomst was niet hoog en het is uiteindelijk niet gelukt om buurtteams te mobiliseren – we vermoeden dat dit onder normale omstandigheden beter had uitgepakt, maar kunnen dit niet met zekerheid zeggen. In het najaar van 2021 zijn, ook in het kader van de RRE, energieadviesgesprekken in buurtverband georganiseerd. Door de coronamaatregelen konden deze slechts in kleine groepjes plaatsvinden, en vanaf december helemaal niet meer. Omdat de regeling op 31 december eindigde hebben we de actie voortijdig moeten stopzetten.
De jaarlijkse opruimactie Gennep Schoon heeft in het voorjaar 2020 geen doorgang kunnen vinden vanwege de toen heersende lockdown.
Bestuur | De raad heeft vanaf de beperkingen voor fysieke bijeenkomsten nagenoeg alle bijeenkomsten digitaal gehouden. Uitzonderingen waren er voor de raadsvergaderingen rond de begroting en een tweetal voorbereidende raadsbijeenkomsten waarvan één in Milsbeek met veel insprekers over de verbindingsweg. Het presidium heeft voor de raadsbijeenkomsten in april een afwegingskader vastgesteld waarbij voor het risiconiveau ernstig-zeer ernstig is vastgesteld dat alle openbare vergaderingen digitaal zouden plaatsvinden en bij het risiconiveau waakzaam of zorgelijk de besluitvormende raadsvergaderingen fysiek in respectievelijk de raadszaal en het gemeentekantoor (met meer afstand) en de voorbereidende vergaderingen fysiek idem plaatsvinden. Onze regio is in 2021 nauwelijks in de lage risiconiveaus terecht gekomen. Bij het afwegingskader speelt niet alleen het risiconiveau een rol, maar ook de voorbeeldfunctie naar de samenleving.
In 2021 heeft een heidag over integriteit eveneens online plaatsgevonden onder leiding van oud-interimburgemeester Van Beek. Een tweede heidag is vanwege de coronasituatie uitgesteld in de hoop dat er op overzienbare termijn weer een fysieke bijeenkomst zou kunnen plaatsvinden.
Vanwege de door corona noodzakelijke extra streaming van voorbereidende raden en informatiebijeenkomsten zijn eveneens extra kosten gemaakt. Alles bijeen genomen gaat het om minder dan € 10.000 extra. Doordat er onder meer een beperkte heidag, geen raadsuitje heeft plaatsgevonden, of afsluitende bbq waren er ook meevallers. Al met al zijn er geen overschrijdingen opgetreden.
Organisatie/bedrijfsvoering | De coronacrisis heeft direct doorgewerkt in de organisatie. Het (veelal) thuiswerken en de beperkte sociale contacten vragen veel van de organisatie, maar de flexibiliteit en veerkracht van onze organisatie is groot. Persoonlijke contacten lijden onder de huidige manier van werken. We hebben hiervoor aandacht en vangen de gevolgen op de korte en de langere termijn zoveel mogelijk op. De meeste medewerkers werken thuis. Hiervoor zijn faciliteiten beschikbaar. De Corona heeft niet aantoonbaar geleid tot een hogere uitval van medewerkers.